บทที่ 3 กระบวนการจัดการความรู้

กระบวนการจัดการความรู้

        กระบวนการจัดการความรู้ มีองค์ประกอบหลักๆคือเป็นการรวบรวมความรู้,การสร้างฐานความรู้,การค้นหา,การเผยแพร่และแบ่งปัน การจัดการความรู้เป็นสิ่งหนึ่งที่จะช่วยให้องค์กรได้เข้าใจถึงในกระบวนการของการจัดการความรู้ และพัฒนาความรู้ที่เกิดขึ้นภายในองค์กรอีกด้วย

7 ขั้นตอนสำหรับกระบวนการจัดการความรู้

การจัดการขององค์กรที่จะช่วยให้เกิดการพัฒนาการของความรู้ หรือการจัดการความรู้ภายในองค์กรมีดังนี้

1.การบ่งชี้ความรู้ (Knowledge Identification)

          เป็นการพิจารณาองค์ความรู้ว่าจะทำยังไงให้บรรลุเป้าหมายขององค์กร,วิสัยทัศน์หรือพันธกิจขององค์กร โดยจะคัดเลือกว่าจะใช้เครื่องมืออะไร และขณะนี้เรามีความรู้อะไรบ้าง อยู่ในรูปแบบใด อยู่ที่ใคร โดยอาจจะพิจารณาว่าองค์กรนั้นว่ามีวิสัยทัศน์,พันธกิจหรือเป้าหมายคืออะไร

2.การสร้างและแสวงหาความรู้ (Knowledge Creation and Acquisition)

      เป็นการสร้างความรู้ใหม่หรือการหาความรู้จากภายนอก รวมไปถึงการรักษาความรู้เก่า และกำจัดความรู้ที่ใช้ไม่ได้แล้ว

3.การจัดความรู้ให้เป็นระบบ (Knowledge Organization)

          เป็นการวางโครงสร้างความรู้ เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการเก็บความรู้อย่างเป็นระบบเพื่อการเรียกใช้งานได้อย่างรวดเร็วและถูกต้องในอนาคต

4.การประมวลและกลั่นกรองความรู้ (Knowledge Codification and Refinement)

          การปรับปรุงรูปแบบเอกสารให้เป็นมาตรฐาน ใช้ภาษาเดียวกัน และปรับปรุงเนื้อหาให้สมบูรณ์และเหมาะสมที่คนในองค์กรเข้าใจได้ตรงกัน

5.การเข้าถึงความรู้ (Knowledge Access)

          เป็นการทำให้ผู้ใช้ความรู้เข้าถึงความรู้ที่ต้องการได้ง่ายและสะดวก โดยการใช้พวกระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ(IT) หรือการประชาสัมพันธ์บน Web board มาช่วยในการอำนวยความสะดวก

6.การแลกเปลี่ยนความรู้ (Knowledge Sharing)

ทำได้หลายวิธีการซึ่งจะแบ่งได้สองกรณีได้แก่

-Explicit Knowledge อาจจะจัดทำเป็นเอกสาร ฐานความรู้ และเทคโนโลยีสารสนเทศต่างๆ

-Tacit Knowledge จัดทำเป็นระบบ,ทีมข้ามสายงาน,กิจกรรมกลุ่มคุณภาพและนวัตกรรม,ชุมชนแห่งการเรียนรู้,ระบบพี่เลี้ยง,การสับเปลี่ยนงาน,การยืมตัวและเวทีการแลกเปลี่ยนความรู้ เป็นต้น

7.การเรียนรู้ (Learning)

ควรทำให้การเรียนรู้เป็นส่วนหนึ่งของงาน เช่น การเรียนรู้จากสร้างองค์ความรู้ การนำความรู้ไปใช้ให้เกิดการเรียนรู้และประสบการณ์ใหม่ๆ และนำความรู้ที่ได้ไปหมุนเวียนต่อไปอย่างต่อเนื่อง

องค์ประกอบของการจัดการความรู้

1.คน (People)

          เป็นองค์ประกอบที่สำคัญที่สุดเพราะเป็นแหล่งความรู้ และเป็นผู้นำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อตัวเอง,องค์กรและชุมชนในสังคม

2.กระบวนการจัดการความรู้ (Process)

          เป็นกระบวนการที่จะช่วยให้เกิดการพัฒนาความรู้ และสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ ประกอบไปด้วยการบ่งชี้ความรู้,การสร้างและแสวงหา,การจัดการความรู้อย่างเป็นระบบ,การใช้และแบ่งปันความรู้ ในแต่ละองค์กรนั้นจะมีกระบวนการที่แตกต่างออกไปขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของแต่ละองค์กร

3.เทคโนโลยีสารสนเทศ (Technology)

          เป็นเครื่องมือในการจัดการความรู้ได้ง่ายขึ้นและนำความรู้ไปใช้ได้รวดเร็วยิ่งขึ้น ประกอบด้วย

-เทคโนโลยีสื่อสาร(Communication Technology) เช่น อินเตอร์เน็ต

-เทคโนโลยีการทำงานร่วมกัน(Collaboration Technology) เพื่อลดอุปสรรคในการทำงาน เช่นระบบโทรทางไกล

-เทคโนโลยีในการจัดเก็บ (Storage Technology) เช่น โปรแกรมจัดการข้อมูลต่างๆ