บทที่ 4 องค์กรแห่งการเรียนรู้

          องค์กรแห่งการเรียนรู้คือเป็นองค์กรที่จะพัฒนาความรู้ความสามารถของบุคลากรภายในองค์กรทั้งระดับบุคคล,กลุ่มบุคคลและระดับองค์กร ให้มีความเข้าใจความรู้,ความสามารถให้เพิ่มมากยิ่งขึ้นและพัฒนาความรู้ให้ควบคู่ไปกับเทคโนโลยีในปัจจุบันหรือเรียนรู้เทคโนโลยีที่ทันสมัยอยู่เสมอ เพื่อก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและเกิดการพัฒนาต่างๆของคนในองค์กรในด้านต่างๆเช่น ประสิทธิภาพ,นวัตกรรม เพื่อให้บุคลากรมีการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องด้วยวิธีการเรียนรู้ไปทั้งองค์กรและนำความรู้นั้นมาพัฒนาองค์กรให้ดียิ่งขึ้น

                                                                              

วินัย 5 ประการในการก้าวสู่องค์กรแห่งการเรียนรู้

1.ความรอบรู้แห่งตน (Personal Mastery)

          การที่บุคลากรเกิดการเรียนรู้ คนในองค์กรจะต้องให้ความสำคัญในการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องไปตลอดชีวิตเพื่อเพิ่มความสามารถของตัวเองหรือศักยภาพของตนอยู่สม่ำเสมอทั้งในด้านการเรียนรู้,ฝึกฝนและนำไปปฏิบัติ

2.แบบแผนความคิดอ่าน (Mental Models)

          แผนความคิดอ่านได้แก่ ข้อตกลงเบื้องต้น,ความเชื่อพื้นฐาน,ข้อสรุปหรือภาพลักษณ์ที่ตกผลึกในความคิดอ่านของคนที่มีอิทธิพลต่อความรู้ความเข้าใจต่อสรรพสิ่งในโลก แบบแผนทางความคิด ความเชื่อ หรือทัศนคติแสดงถึงวุฒิภาวะ(EQ) ที่ได้จากการเก็บเกี่ยวประสบการณ์กลายเป็นกรอบความคิดทำให้คนนั้นมีความเข้าใจ และตัดสินเรื่องราวต่างๆได้อย่างดี

3.วิสัยทัศน์ร่วม (Shared Vision)

          การที่ให้บุคลากรขององค์กรมีทัศนคติร่วมกันกับองค์กรและให้มองไปในทิศทางเดียวกัน

4.การเรียนรู้ของทีม (Team Learning)

          การเรียนรู้หรือการทำงานร่วมกันเป็นทีมมีเป้าหมายเพื่อให้เกิดการถ่ายทอดความรู้และประสบการณ์ให้กันอย่างสม่ำเสมอ

5.การคิดอย่างเป็นระบบ (System Thinking)

          บุคลากรภายในองค์กรมีความสามารถที่จะเชื่อมโยงสิ่งต่างๆ โดยมองเห็นภาพความสัมพันธ์โดยรวมได้อย่างเข้าใจ และมองเห็นระบบย่อย ที่จะนำไปวางแผนและดำเนินการทำส่วนย่อยๆและแก้ไขในทีละส่วน

ลักษณะของการคิดอย่างเป็นระบบที่ดี

1.คิดเป็นกลยุทธ์ ชัดเจนในเป้าหมาย มีแนวทางที่หลากหลาย แน่วแน่ในเป้าหมาย มีวิสัยทัศน์

2.คิดทันการไม่ช้าเกินการณ์ มองให้เห็นความจริง บางทีชิงปฏิบัติก่อนปัญหาจะเกิด

3.เล็งเห็นโอกาสในทุกปัญหามีโอกาส ไม่ย่อท้อ สร้างประโยชน์ มองให้ได้ประโยชน์

ขั้นตอนการเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้

ขั้นตอนที่ 1 สำรวจสภาพปัจจุบัน

          การประเมินศักยภาพขององค์กรและบุคลากรในองค์กร ค่านิยม ปัญหาข้อบกพร่องต่างๆและประเมินการเรียนรู้ในปัจจุบัน รวมทั้งสำรวจระบบที่ใช้ในการจัดการองค์ความรู้

ขั้นตอนที่ 2 กำหนดกลยุทธ์การจัดการความรู้ขององค์กร

          นำข้อมูลที่ได้มานำมากำหนดเป้าหมาย กลยุทธ์หรือแนวทางที่ใช้เป็นรูปแบบและกิจกรรมที่ทำ ให้เกิดการเรียนรู้ร่วมกัน หรือจัดให้มีการถ่ายทอดความรู้ระหว่างกัน

ขั้นตอนที่ 3 กำหนดโครงสร้างการจัดการความรู้ในองค์กร

          กำหนดผู้รับผิดชอบกิจกรรมหลักหรือผู้ริเริ่มการสร้างความร่วมมือในการสร้างองค์กรแห่งการเรียนรู้ เป็นคณะทำงานหรือทีมงานในการจัดการความรู้และบริหารเปลี่ยนแปลง

ขั้นตอนที่ 4 กำหนดแผนปฏิบัติการหลักและปฏิบัติตามแผนการจัดการความรู้

          การดำเนินงานตามแผล มีการแต่งตั้งคณะทำงานส่งเสริมดำเนินงาน ติดตามและประเมินผล ซึ่งมีตัวแทนจากบุคลากรทุกฝ่าย รวมทั้งผู้บริหารด้วย

ขั้นตอนที่ 5 กำหนดระบบสนับสนุนการจัดการความรู้

          ใช้ระบบตั้งแต่การจัดเก็บ จัดการระบบ สืบค้น และการค้นหาองค์ความรู้ที่ต้องใช้ประโยชน์ทั้งที่อยู่ในรูปแบบสื่ออิเล็กทรอนิกส์และระบบสื่อสารอื่นๆและจัดให้มีแหล่งความรู้เพื่อรวบรวมความรู้และง่ายต่อการถ่ายทอดความรู้ระหว่างกัน

ขั้นตอนที่ 6 การติดตาม ประเมินและปรับปรุง

          ในขั้นตอนท้ายสุดหลังจากดำเนินการไปแล้วระยะหนึ่ง เพื่อให้ทราบว่าองค์กรมีลักษณะเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้มากน้อยเพียงใด พิจารณาจากประสิทธิผล,ประสิทธิภาพและผลผลิตในองค์กรได้หรือไม่

เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารที่มีบทบาทในการจัดการความรู้แบ่งเป็น 4 รูปแบบ

1.เทคโนโลยีการสื่อสาร (Communication Technology)

          ช่วยให้บุคลากรเข้าถึงความรู้ได้ง่ายขึ้นและสามารถสื่อสารกับผู้เชี่ยวชาญในด้านต่างๆผ่านอินเทอร์เน็ต

2.เทคโนโลยีสนับสนุนการทำงานร่วมกัน (Collaboration Technology)

          ช่วยให้ประสานงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลดอุปสรรคในเรื่องระยะทาง

3.เทคโนโลยีในการจัดเก็บ (Storage Technology)

          ช่วยในการจัดเก็บ ดูแลและปรับปรุงสารสนเทศและช่วยลดค่าใช้จ่ายในกระบวนการจัดการความรู้ด้วย

4.สังคมเครือข่าย (Social Networking)

          ช่วยการบริหารจัดการระบบภายในองค์กร คือการให้และรับและแบ่งปัน และสนับสนุนให้เกิดเครือข่ายสังคมออนไลน์ และการมีปฏิสัมพันธ์กันและมีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหว่างคนในสังคม เช่นการมีความรู้สึกบางอย่างร่วมกันเป็นต้น